ค่าวเรื่อง เต่าน้อยอองคำ (นางอุทธะลา)
แต่งโดยแม่คำหน้อย กวงคำ บ้านแม่แม๊ะ ตำบลแม่นะ อำเภอเชียงดาว
จังหวัดเชียงใหม่
ขอฝากสุนทร กำวอนพุทธะ ละครธรรมะ
ฟังพระเทศน์สอน เรื่องธรรมเต่าน้อย ค่าวสร้อยหลายต๋อน เป็นบทละคร บางต๋อนโศกเศร้า
เต่าหน้อยอองคำ เรื่องธรรมพระเจ้า
ของโบราณเฮาเก่ากึ๊ก แม่ฟังมาเมิน บังเอิญได้นึก เขียนเป๋นค่าวสร้อยกำซอ
หากผิดพลาดพลั้ง บ่ตั้ดถูกหนอ อย่าแป๋งหน้างอ มุ้ยปากด่าย้อ
ฟังจากในธัมม์ จ๋ำมาเป๋นข้อ ไผ๋หุมค่าวซอแต้ตั้ก
เฮามาส่งเสริม จ้วยอนุรักษ์ ภาษาพื้นบ้านของเฮา ค่าวซอฮ่ำนี้ มีมแต่เถา
เจ้นเม๋าะหม่อนเฮา อาบน้ำแก้ผ้า
เต่าหน้อยอองคำ จ๋ำก่อปู่ป้า
ตี้เมืองปาราแห่งนั้น ปาราณสี มีคนหลายจั้น คนตุ๊กอยากกั้นคนรวย เศรษฐีผู้นี้ มีเมียงามสวย มีลูกสาวตวย สองคนว่าอี้
คนหนึ่งเมียหลวง งามปวงพี้รี้
มีนิสัยดีเรียบร้อย ส่วนคนตี้สอง เปิ่นฮ้องเมียน้อย อายุอ่อนหน้อยเยาว์วัย สันดานหยาบช้า
ปากกล้าจ๋าไข ทำสังลงไป ต๋ามใจ๋ตั๋วหั้น
นางมีลูกสาว “สามา” ว่าอั้น
ของไจ้กู้อันพร่ำพร้อม ส่วน“อุทธะลา” อู้จ๋าอ่อนน้อม ลูกเมียหลวงเจ้าคนดี “มิสารี”
เมียน้อย เป๋นเมียพรายผี นิสัยบ่ดีราวีค่ำฆ่า กำจัดเมียหลวง หื้อต๋ายคว่ำหน้า “อุจุจิต๋า” แม่เก๊า
นางออกอุบาย ลวดลายนั้นเล้า
นั่งแป๋งหน้าเศร้าบ่สบาย บอกหื้อผัวฮัก น้องนี้จักต๋าย ชีวิตวำวาย ละจายปี้เจ้า เจ็บปวดกายา
แข้งขาหัวเกล้า โอ๊ยต๋ายแน่เฮาปี้จั้น
พอลับต๋าผัว ใค่หัวอย่างนั้น
นางบ่อดกลั้นอันใด กิ๋นได้ซะป๊ะ ของบ่สุกใส จิ้นบ่สุกใน กิ๋นไปหวานส้ม กิ๋นดิบกิ๋นแก๋ง
กิ๋นแดงบ่ต้ม ไหลลงคอง่ายล้ำ
ชวนผัวไปหา เซาะปลาตี้น้ำ หนองบวกกว้างลำธาร สารีใจ๋ยักษ์
ลักวางแผนก๋าร ไปขอวอนวาน ผัวขวัญปู่เถ้า บอกปู่เศรษฐี ไปชวนคู่เฝ้ าเมียหลวงจายเฮาอย่าช้า
อุชุจิต๋า บ่ได้ตอบต๊า ผัวขวัญฮ้องข้ามาเร็ว ลากแขนเมียเก๊า ปอบ่ได้เหลียว ตึงแล่นตึงเต็ว
เร็วไวด่วนอี้
บอกหื้อเมียนาง นั่งหัวเรือนี่
หื้อน้องสารีนั่งท้าย หากพี่ต๊อดแห แนปั๋นขวาซ้าย นายเก็บใส่ข้องคนอัน ต้อดแหวันนี้
ปล๋านักเหมือนกั๋น มาถึงเกิ่งวัน ปล๋านั้นเต๋มข้อง
ขอไผ๋ผ่อปล๋า เมียน้อยว่าบ่ต้อง
ใกล้เฮาเมือก่อนเต๊อะ ข้องเมียหลวง ปล๋านั้นมีเยอะ จ๋นปอเต๋มข้องกุงงา
ส่วนข้องเมียน้อย ซ้ำบ่มีปล๋า นางไจ้มายา แป๋งจ๋าบิดเบี้ยง
นางลักกิ๋นปล๋า ในข้องปอเสี้ยง
นางแป๋งหน้าเอียงแอบชิด ผีพรายต๋าใส นางใช้หัวคิด แป๋งบิดเบี่ยงก้มแจ็บแอว น้องขอเปลี่ยนเต๊อะ
กลั๋วเมือบ่แผว เจ็บหลังปวดแอว ต๋ายแล้วปี้เจ้า
เศรษฐีได้ฟัง กำเมียน้องเหน้า
บอกต๋ามใจ๋เฮานาฏน้อง ตั๋วปู่เศรษฐี มันก่อมาฮ้อง เมียหลวงก่อต้องลุกไป ซ้ำลืมข้องไว้
ผีพรายต๋าใส ฟั่งเปลี่ยนข้องไป สมใจ๋ใฝ่ห้อย
ข้องตี้ได้มา ปล๋าบ่มี๋ซักหน้อย
สารีนางคอยยิ้มเยาะ ซ้ำปู่เศรษฐี มันอู้เฉพาะ ถามตั๋วเมียหั้นสองคน ปล๋าต้อดวันนี้ ใหญ่หน้อยปะป๋น เมียปี้สองคน ไผ๋เต๋มก่อนเจ้า
เมียน้อยฟั่งจ๋า บอกเศรษฐีเถ้า
ว่าข้องไผ๋เอาผ่อเต๊อะ นางฟั่งไขปล๋ าข้องนางมันเยอะ ผ่อเต๊อะปี้เจ้าสามี ข้องเมียหลวงนั้น
ปล๋าซ้ำบ่มี๋ นางพรายสารี ยักษ์ผีชอบสู้
เมียน้อยได้ที ฟั่งแป๋งกำอู้
ข้องน้องนี้ดูปล๋านัก ใส่ร้ายเมียหลวง เป๋นพรายผียักษ์ ลักกิ๋นปล๋าข้องของมัน
เมียหลวงตอบต้า เจ๊าข้ายังหัน ปล๋าตั๋วบะลัน หันมีเต๋มข้อง
อุชุจิต๋า ว่าบ่ถูกต้อง มาคิดหมายปองใส่ร้าย
เมื่อก่อนตี้เฮา บ่ได้เปลี่ยนย้าย ปล๋ามีเต๋มข้องกุงงา ย้ายตี้นั่งแล้ว ปล๋ามีไหนหา อันข้องนี้นา บ่ใช่ของข้า
เมียน้อยฟั่งเถียง สังบ่อายหน้า
อู้อี้ได้กาอี่นี้ แลกตี้นั่งกั๋น หาคำมาชี้ คิดว่าข้องนี้ของมึง เศรษฐีซ้ำว่า กูบ่นึกถึง
ว่าตั๋วของมึง ผีพรายสึงหั้น
กูต้อดได้ปล๋า แบ่งกั๋นว่าอั้น
กูปั๋นคนอันตั๋วแล้ว ใดว่าข้องมึง จึงคลาคลาดแคล้ว มึงคงสะแว้วกิ๋นมัน
ถ้าบ่กิ๋นแต้ ต้องเต๋มเหมือนกั๋น มึงลักกิ๋นมัน ปล๋านั้นปอเสี้ยง
อุชุจิต๋า หน้าหมองหม่นเหมี้ยง
เถียงกำใดไปบ่แป้ อู้หยังออกไป หาว่าบ่แต้ มาหาคำแก้ตั๋วเฮา ผัวหลงเมียน้อย เชื่อถ้อยคำเขา
เศรษฐีหูเบา เอาโทษใส่ข้า
นางมิสารี นึกสมน้ำหน้า มึงบ่ต้องมาฮ่ำฮิ
นั่งน้ำต๋าไหล ย้อยไปซิๆ ต๋ายแน่ตี้นี่ในคลอง ฆ่าน้องขว้างเต๊อะ กลั๋วความหม่นหมอง
น้องเป๋นคู่ครอง อายผองเพื่อนบ้าน
ผีสือผีพราย ตึงอายตึงย้าน
ปล่อยหื้ออยู่นานเป๋นพิษ ปู่เถ้าเศรษฐี มันมานั่งคิด ว่าต๋ามถูกต้องกำเมีย ก๋ำเอาไม้พาย
ปั้ดคอนางเสีย เลยต๋ายตกเฮือ เฝ้าเหียหนองนี่
นางมิสารี ดีใจ๋ดั่งอี้ ปิติยินดีมากนัก
ใค่หัวตบมือ รีบชวนผัวฮัก รีบปิ๊กป้อกบ้านทันที ลูกมันบ่ฮู้ แม่ต๋ายเป๋นผี นางพรายสารี
บุบตี๋ค่ำฆ่า
หันป้อปิ๊กมา ซ้ำบ่หันหน้า
ตั๋วแม่มารดานั้นไซร้ ถามป้อปิต๋า มารดาแม่ไธ้ แม่สังบ่ได้ตวยมา แม่บอกลูกไว้ ว่าไปหาปล๋า
ตวยป้อบิดา แม่จ๋าบอกอู้
ส่วนป้อเศรษฐี แป๋งหน้าบ่สู้
บอกแม่ไปจูชู้คบ ป้อได้ไปหัน แม่เจ้าไปพบ คบชู้สู่เล่นกับชาย ป้อนี้อายล้ำ ชาวเมืองตังหลาย
คบชู้สู่ชาย ใจ๋ง่ายอย่างอั้น
ส่วนอุทธะรา บ่จ๋าอดกลั้น
น้ำต๋าเปปังอาบย้อย มานึกในใจ๋ ทรวงในต่ำคล้อย บ่เชื่อน้ำถ้อยความใน ตึงวันค่ำเช้า
แม่บ่ไปไหน เข้านอกออกใน จิตใจ๋บ่เปิ้ง
บ่เป๋นความจริง ใจ๋ญิงบ่เซิ่ง
ลูกมาร่ำเปิงครุ่นคริด ลูกกลั๋วแม่ต๋าย มวดม้วยชีวิต มาละลูกเต้าลาไป นางเต็วสอดเซาะ
ตึงใกล้และไกล๋ ห้วยหนองคลองไพร อยู่ไหนแม่ข้า
กลั๋วแม่ตกหนอง ตกข้องป่าหญ้า
ไผ๋หันพ่องกาป่าวร้อง นางเอิ้นเซาะหา ถามญาติพี่น้อง นางร้องร่ำไห้คร่ำครวญ
ไผ๋หันแม่น้อง ชาวนาชาวสวน จิตใจ๋รัญจวน คร่ำครวญฮ้องไห้
จ๋นวันเวลา ผ่านมาไจ้ๆ ลูกยังอาลัยเฝ้านึก
ไปนั่งข้างหนอง ริมคลองน้ำลึก ลูกไปนั่งเฝ้าตึงวัน ฮ้องหาแม่ไธ้ ลูกเจ้าใค่หัน จับใส่บางวัน
จ๋นมืดเข้าบ้าน
ส่วนอุชุจิต๋า จักจ๋ากล่าวต้าน
ชีวิตวายปราณม้วยมิด บ่หมดเวรกั๋มม์ ชักนำชีวิต เกิดเป๋นเต่าหน้อยอองคำ อยู่หนองสาละ
ปิ๊กมาใช้กั๋มม์ เต่าน้อยอองคำ ใช้กั๋มม์ตี้สร้าง
มีวันหนึ่งนา จักมาถูกหล้าง
ยินเสียงครวญครางร่ำร้อง แหวกว่ายเซาะหา ไผ๋มาไห้ฮ้อง ฮ่ำหาแม่เจ้ามารดา
แม่เต่าหันแล้ว น้ำไหลออกต๋า ลูกอุทธะลา แม่มาจ๋ำได้
ว่ายออกมาหา พากั๋นร่ำไห้
แม่นั้นอยู่ในหนองนี้ แม่เต่าเลยไข ความในบอกชี้ เรื่องเป๋นจะอี้ความมี ผัวเมียคู่นั้น ว่าแม่เป๋นผี เป๋นพรายบ่ดี กิ๋นปล๋าในข้อง
แม่บ่เคยกิ๋น บ่ได้แตะต้อง
ของดิบของดองเยื่องนั้น ป้อกับสารี บุบตี๋แม่จั้น ไม้พายถ่อหั้นปั้ดคอ แม่ตกลงน้ำ อกเสียบใส่ต๋อ ไม้มอกก๋ำปอ ปั้ดคอแม่นี่
ลูกอย่าบอกไผ๋ คนใดดั่งอี้
ว่าแม่อยู่ตี้หนองน้ำ ปอตะวันลง ค่ำมาเจ้นล้ำ บอกลูกปิ๊กบ้านปิ๊กจอง นับตั้งแต่นั้น แม่ลูกตังสอง ปะกั๋นริมคลอง ตึงวันแลเจ้า
มอกคาบข้าวงาย อุทธะลาลูกเต้า
ก่อเมามาตำแม่ไธ้ สะพายเอาถง ของกิ๋นใส่ไว้ ปอม่อกใกล้ยามตอน ถึงหนองสาละ มานั่งฮิมขอน
ฮ้องแม่กำวอน ออกมาก่อนเจ้า
ขอแม่มากิ๋น ตึงน้ำและข้าว
ลูกนี้เอามามากนัก มากิ๋นข้าวปล๋า แล้วค่อยไปพัก อยู่ในหนองกว้างหลับนอน
แม่กิ๋นอิ่มแล้ว แม่เต่าเจ้าสอน ลูกรักบังอร ก่อนนอนหื้อไหว้
หาคุณบิดา มารดาก่อได้ หมั่นสวดมนต์ไปอย่าละ
คุณป้อซาวเอ็ด อย่าประมาทะ หื้อสากราบไหว้ตึงวัน ท่านเป๋นป้อพระ ต๋นอรหันต์ คุณแม่อนันต์
สิบสองเน้อเจ้า
สอนลูกบุตต๋า ฟังราลูกเต้า
ก่อยอดทนเอาลูกฮัก นางสารีหัน อกสั่นทักๆ ฮ้องสาวใช้เข้ามาไว หมู่สูไผ๋ฮู้ อี่นั่นไปไหน
กูหันมันไป ตึงวันดั่งอั้น
สะพายตึงถง ไปหาไผ๋หั้น เพราะว่าแม่มันต๋ายแล้ว
มึงก่อยถ่อมตวย อย่าหื้อคลาดแคล้ว ฮู้แน่จริงหั้นบอกกู ขะใจ๋อย่าช้า ไปเร็วเต๊อะสู
ก่อยแอบมอบดู บอกกูหื้อได้
สาวใช้ก่อไป แอบผ่อใกล้ๆ
จ๋นฮู้ความในถี่ชั้น ว่าอุทธะลา เอาข้าวไปนั้น ไปปั๋นยื่นหื้อหนองบัว ตี๋หนองสาละ มีเต่าหนึ่งตั๋ว
ขึ้นจากหนองบัว ฮับเอาห่อข้าว
เมียน้อยผีพราย ฮู้ต๋ายแน่เจ้า
สาวใช้นางเฮาบอกชัด ว่าตั๋วข้ากา เต็วมาเลาะลัด ไปตั้ดหนองหั้นพอดี
ไปหันเต่าหน้อย อองคำดีหลี ในมือมันมี สีเหมือนก่องข้าว
หันอุทธะลา นางยื่นปั๋นเจ้า นางฮ้องเบาๆ แม่จั้น ตั๋วนางสารี คิดได้อย่างนั้น
รีบวางแผนหั้นทันที กูฆ่าต๋ายแล้ว มึงบ่ยอมหนี
ฆ่าแห๋มซักที อองคำเต่าหน้อย
แต่งบ่สบาย แป๋งหน้าเศร้าสร้อย ฮ้องผัวมากอยปี้ไธ้ มันเอาข้าวแต๋น ซุกซ่อนบุ่มไว้
ตี้พื้นลุ่มใต้ตี้นอน ฟื้นคิงก่อฮ้อง ดูกลั่นหลายต๋อน จะลุกนั่งนอน หักหมดดูกข้า
ปู่เถ้าเศรษฐี ใจ๋ปอปั่นบ้า ฟั่งลุกเข้ามากอดไว้ ใค่อยากกิ๋นหยัง บอกเต๊อะน้องไธ้
น้องลุกบ่ได้ก่อยนอน นางฮ้องร่ำไห้ ปากเหมือนผีสอน ว่าขอวิงวอน สงสารตั๋วข้า
บ่อยากกิ๋นปล๋า ลาบกาหลู้ส้า อยากกิ๋นแกงเต่านาตั๋วน้อย ปู่เถ้าเศรษฐี
ไปเซาะเรียบร้อย ไปเซาะเต่าหน้อยอองคำ เศรษฐีก่อฮ้อง คนใช้หนาหนำ เซาะเต่าอองคำ อยากล้ำเมียข้า
ตึงสุ่มตึงจ๋ำ แหนำไปหน้า เอาจ๋นได้มาก่อยยั้ง
ส่วนอุทธะลา กลั๋วแม่พลาดพลั้ง บ่ตันได้ตั้งตั๋วนาย ลุกมาเมื่อเจ๊า มาตันถึงขวาย เมื่อเจ๊าก่อนงาย ฟังล่นออกบ้าน
ไปหนองสาละ บ่กลั๋วบ่ย้าน
บ่รออยู่นานฟั่งฮ้อง แม่เหยแม่มารดา ลูกมาขอร้อง แม่นั้นจะต้องระวัง หมู่นางเมียน้อย
มีตึงแหจ๋ำ เขาจะลงดำ หาแม่หื้อได้
เขาต้อดทางเหนือหื้ อแม่อยู่ใต้ ล่นหนีไวๆ
แม่ฮัก ถ้าต้อดต๋างใต้ แม่ขะใจ๋ลัก ไปอยู่เหนือหั้นทันที ถ้าเขาต้อดกล๋าง
แม่เจ้าฟั่งหนี อยู่ฮิมทันที หนีไปว่าอั้น
หมู่ปู่เศรษฐี ไปเถิงหนองหั้น ตึงบ่รอวันเนิ่นจ๊า
ปากั๋นลงงม ผัดเว้อผัดว้า ปากั๋นผ่อหน้างมดาย เศรษฐีโขดแค้น เต่าห่าผีต๋าย ปากั๋นงมดาย
หายไปไหนจ้อย
งมได้สามวัน เมินบ่ใจ้หน้อย บ่หันแม้ฮอยเต่าน้อย
ลูกอุทธะลา น้ำต๋าปอย้อย เมื่อเหลียวมากอยแม่ฮัก
เมียน้อยสารี นางผีใจ๋ยักษ์ ฮู้แล้วบ่ได้เต่ามา
นางด่าคนใจ้ ต้องแก้ปัญหา
มัดอุทธะลาลากมาไว้นี่ หื้อแม่เต่าหัน ออกมาว่าอี้ วิธีนี้ดีแน่แต้ สั่งบ่าวใช้ ตัดเครือหนำแหน้
มามัดแขนแป้อุทธะลา ลากมาหนองน้ำ เอาผ้ามัดต๋า บุบอุทธะลา นางมาร่ำไห้
บุบลูกเยี้ยะหยัง ลูกยังบ่ได้
ทำผิดอันใดเดือดร้อน ปู่เถ้าเศรษฐี บุบตี๋ด่าย้อน มึงบ่ต้องอ้อนแป๋งกำ ฮ้องแม่เต่าน้อย
ออกมาเข้าจ๋ำ เต่าน้อยอองคำ แก๋งลำว่าอั้น
เปี๋ยเอาแส้หวาย ฟาดลายเขียวจ๊ำ
เลือดสีแดงดำอาบย้อย ปอบ่สงสาร หลงวานเมียน้อย บุบตี๋ลูกหน้อยอุทธะลา ลูกบ่ยอมฮ้อง
แม่เลยออกหา ลูกอุทธะลา แม่มาอยู่นี่
ปล่อยลูกข้าเสีย เปี๋ยข้าว่าอี้
ข้านั้นยินดีมอบจิ้น หื้อเมียสูกิ๋น หวานคอปากลิ้น ข้าจะบ่ดิ้นไปมา ปู่เศรษฐีเถ้า ทำต๋ามกำจ๋า
ปล่อยอุทธะลา ปากั๋นปิ๊กบ้าน
นางมิสารี บ่มีกำย้าน มาถึงบนลานแห่งนี้
นางยักษ์ผีพราย นายยกมือชี้ หื้อตั๋วมึงนี่ดังไฟ ตั้งหม้อน้ำฮ้อน เร็วๆ ขะใจ๋ เอาเต่าจุ่มไป
ในน้ำฮ้อนหั้น
เอาค้อนบุบหลัง ยืนปอบ่มั่น
จ๋ำใจ๋ต้องทำเจ้นล้ำ จุ๋มถึงหน้าแข้ง ตี้ลูกอาบน้ำ ตี้แม่ป้อนข้าวเอานอน
ลูกก่อยยกขึ้น นึกถึงแม่สอน ป้อเอาค้อนปอนด์ บุบตอนยกขึ้น
ลูกอุทธะลา มาไห้สะอื้น โก่นลงตึงยืนเกือบยุบ
ป้อเจ้าเศรษฐี สั่งเอาแม่ชุบ จุ่มน้ำฮ้อนหั้นทันที จุ่มมาถึงต๊อง แม่ไขวาจี๋ ตั้ดนั้นพอดี
แม่นี้หอบอุ้ม
แม่นี้มามาน ต๊องมนตุ้มลุ้ม
แม่บ่เกยตุมต้อดซัด บ่กิ๋นเผ็ดเค็ม กลั๋วลูกเสียดกั้ด ลมยัดปั่นบ้าพาคอน อุทธะลาน้อง
ยกขึ้นแถมต๋อน ก๋างหลังงามงอน โดนค้อนไม้แส้
ฟาดเลือดอาบไหล ไผ๋มัดแขนแป้
เจ็บปวดนักแกนาฎน้อง ป้อส่งจุ่มแห๋ม หื้อพ้นจากต๊อง แม่ฮ้องเจ็บต้องปวดใน
จุ่มถึงหน้าอก แม่ยกมาไข ว่าน้ำตังใน ไหลมาจากเต้า
ตี้ลูกเกยกิ๋น
ไหลรินจากเบ้า สองเต้านมนางแม่นี้ ยกแม่ขึ้นมา แม่จ๋าบอกชี้ หัวอกป่นปี้เตนัง
ยกขึ้นน้ำฮ้อน ป้อฟาดก๋างหลัง น้ำต๋าปอปัง เลือดหลั่งไหลป๊อ
ป้อสั่งจุ่มแห๋ม ไม้แอมฮิมหม้อ จุ่มไปถึงคอแต้ตั๊ก
แม่เลยป๋งปั๋น บอกหื้อลูกฮัก จุ่มเต๊อะลูกหน้อยนารี ถ้าเขากิ๋นย้ำ เสี้ยงซ้ำดีหลี ถ้าดูกยังมี
เก็บเอาเน้อเจ้า
หื้อเอาไปฝัง หนต๋างออกเข้า
ประตูเมืองเฮาแห่งนั้น แม่ลวดเสี้ยงใจ๋ ลานายลูกจั้น จ๋ำใจ๋จากหั้นลาไป กันเขากิ๋นแล้ว
ดูกแม่มีไหน เขาขว้างตั้ดใด ไผ๋หันพ่องเจ้า
มีหมาดำนิล มาเซาะกิ๋นข้าว
เลยถามนงเยาว์น้องไธ้ เซาะหาอะหยัง หันก๋ำตึงไม้ คุ้ยเขี่ยเหนือใต้ไปมา อุทธะลาน้อง
ตอบถ้องกับหมา เซาะดูกแม่นา อองคำเต่าหน้อย
ตางนี้บ่หัน ดูกเถ้าปลายก้อย
ข้าจะไปกอยในโฮง หันดูกเจ้านั้น คาบมั่นใส่ถง ล่นออกจากโฮงมาปล๋งปั๋นหื้อ อุทธะลา บ่หนาอยู่ดื้อ
นางก๋ำสองมือลูกน้อย
เถิงประตูเมือง สี่แยกเรียบร้อย
เอาดูกเต่าหน้อยฝังลง ต๋ามกำแม่ไธ้ สั่งไว้ประสงค์ ฝังดูกลง กราบองค์แม่เจ้า
อยู่มาบ่เมิน บังเอิญเกิดเข้า
สะหลี๋งามเงาโปร่งปุ๊ ลูกอุทธะลา หาบน้ำเป๋นคุ ไปฮดราดต้นใบงาม
สะหลี๋ต้นนี้ ไผ๋หันก่อถามว่ าหยังมางาม ผ่อต๋ามกิ่งก้าน
พระญาต่างเมือง เจ้านายต่างบ้าน
มาขอไปตานสืบไว้ พรหมทัตหัน สะหลี๋ต้นไม้ มีใจ๋ใคร่ได้ไปเมือง ขอเศรษฐีแล้ว เจ้าสร้อยดอกเกื๋ยง
สายมโนเนือง ก่อปั๋นยื่นหื้อ
พระญาดีใจ๋ เหมือนได้คำตื้อฟั่
งก๋ำสองมือจ่องจั๊ก เอามีดจอบเสียม ขุดลงทั้กๆ จักติงบ่เวิ้งเฟือนคอน ขุดลงจ๊าดเลิ้ก
จะใดบ่ถอน สะหลี๋งามงอน จั๊กถอนบ่ได้
ประกาศชาวเมือง ตึงไกล๋และใกล้
หากมีผู้ใดถอนแล้ว ได้ต้นสะหลี๋ บุญมีบ่อแคล้ว จักปั๋นเพชรแก้วเงินคำ หากเป๋นญิงนั้น
แม่นมั่นงามขำ เฮาจะเอาทำ เป๋นเมียมิ่งแก้ว
ส่วนนางสารี ดีใจ๋ผ่องแผ้ว
ปอหันฮอยแนวลาภยศ ว่าลูกสามา มีอนาคต เป๋นเมียมิ่งเจ้าราชันย์ ชาวเมืองใหญ่น้อย เข้าไปขุดกั๋น ตึงสามสี่วัน บ่หันไผ๋ได้
ปาเอาลูกสาว เข้าไปกราบไหว้
ขออาสาไปดั่งนั้น บอกหื้อลูกสาว สามาน้องจั้นขุ ดสะหลี๋หั้นทันที แล้วเอาเสียมขุด ต้นไม้สะหลี๋ ขุดไปหลายที จั๊กตึงบ่ขึ้น
นางสามาขุด เลิ้กบ่ไจ้ตื้น
ต๋ากหงายตึงยืนสั่นจ๊ะ นับหนึ่งสองสาม ตวยต๋ามบ่ละ ต่าวล้มกลิ้งนอนคราง
ออกแฮงลากจั๊ก น้ำลายปอจ๋าง ก่อหมดหนทาง เต็วปอไหวเวิ้ง
จั๊กลากเท่าใด
บ่ไหวหวั่นเซิ่ง ตี๋นยันบ่เติงต่าวป๊ะ ช่วยกั๋นพยายาม ด้วยความมานะ ซ้ำถอนบ่ขึ้นซักกำ
ท่านพรหมทัต หันน้องงามขำ ไหลตั๋วเข้าตำ อุทธะลาเจ้า
ขออุทธะลา ปิมปาน้องเหน้า
มาจ้วยจายเฮาลากไม้ ขุดต้นสะหลี๋ ปั๋นหื้อท่านไธ้ ท้าวเปิ้นใคร่ได้ไปเมือง
ท้าวพรหมทัต เจ้าแท่นคำเหลือง สายมะโนเนือง ขอน้องขุดหื้อ
นางอุทธะลา เต็วมาผ่อญื้อ
นางพนมมือกราบไม้ ตั้งจิตอธิษฐาน ขอวานแม่ไธ้ หากลูกนี้ได้มีบุญ พร้อมกับแม่นั้น แม่นมั่นอุดหนุน ตึงฮากตึงงูน มูลถอนถอดขึ้น
จบคำธิษฐาน นางนั่งสะอื้น
แล้วลุกขึ้นยืนกราบไม้ แล้วเอาสองมือ ช้อนเอาแม่ไธ้ สะหลี๋ก่อได้ถอนมา ท้าวพรหมทัต
ฟั่งล่นถลา กอดอุทธะลา ว่าเมียมิ่งแก้ว
งามนอกงามใน สดใสผ่องแผ้ว
บ่มีวี่แววโหดร้าย ขอกับเศรษฐี ทันทีลวดย้าย ปิ๊กคืนสู่บ้านลาไป แต่งตั้งนาฎน้อง แม่ทองผิวใส เป๋นเทวีนาย สายใจ๋แห่งข้า
เมืองสาวัตถี เทวีคนหล้า ชื่ออุทธะลาน้องไธ้
มีนางสนม เสนาบ่าวใจ้ ครองร่วมอยู่ใกล้พระญา สุขบานจื่นจ้อย บ่มีปัญหา ลูกอุทธะลา ปิมปาน้องเหน้า
ปลูกต้นสะหลี๋ จิต๋าแม่เจ้า
บนประสาทเฮาเจ็ดจั้น จักกล่าวย้อนถึง สารีแม่นั้น เจ็บใจ๋อยู่หั้นมานาน นางหาโอกาส คิดวางแผนก๋าร อยู่มาบ่นาน แผนก๋ารบาปใบ้
ตึงปู่เศรษฐี แต่งเจ็บป่วยไข้
สั่งบ่าวใจ้ไปเรียกร้อง บอกอุทธะลา กลับมาด่วนน้อง ป้อแม่เจ็บต๊องตังใด หากลูกยังฮัก
ป้อแม่ขะใจ๋ มาด่วนเร็วไว ผ่อใจ๋ป้อเจ้า
นางสารี กับเศรษฐีเถ้า เขาหวังจะเอาลูกนั้น
สับเปลี่ยนกั๋น สองคนน้องจั้น วางแผนแม่นมั่นจ้าดดี ฆ่าอุทธะลาแล้ว หื้อต๋ายเป๋นผี เมียน้อยสารี ใจ๋ผียักษ์เถ้า
ใจ้บ่าวไปหา หื้อแป๋งหน้าเศร้า
บอกอุทธะลาเฮาลูกน้อย บ่าวใจ้ก่อไป จ๋าใขเรียบร้อย อุทธะราลูกน้อยนางฟัง นางไห้ร่ำร้อง
ว่าเป๋นกั๋มม์หยัง แม่ต๋ายป้อยัง สังเป๋นดั่งอี้
ก้าหาสบาย บ่เมินมานี่ ก่อซ้ำมามีเหตุร้าย
ไปลาสามี น้องนี้ขอย้าย จากตั๋วพี่เจ้าลาเมือ ปาราเตศต๊อง น้องนี้ใจ๋เสีย จ๋ำเป๋นปิ๊กเมือ
เพื่อป้อแม่หั้น
ส่วนตั๋วสามี ไปดีว่าอั้น
หากหายเร็ววันรีบปิ๊ก นางคร่ำครวญหา น้ำต๋าปิ๊กซิ้ก เป๋นห่วงป้อเจ้าบิดา มาถึงแคว้น ต๋าวะติงสา เขตเมืองปารา ถามหาป้อเจ้า
เมื่อหันป้อต๋น บ่หมองหม่นเศร้า
เข้ามามัดเอาลูกไว้ ปากั๋นบุบตี๋ นารีน้องไธ้ ฆ่ามันหื้อได้อย่ารอ แม่เลี้ยงใจ๋ยักษ์ บ่ฟังกำขอ ไม้มอกกำปอ ฟาดคอเข่นฆ่า
สลบต๋ากหงาย เลือดแดงเต๋มหน้า
มันต๋ายแน่กาครั้งนี้ ปู่เถ้าเศรษฐี ยกมือขึ้นชี้ ต๋ายแน่ว่าอี้บ่คืน นางสารีนั้น
เอาผ้าเป๋นผืน มัดกั๋วมันคืน ตื่นฟื้นขึ้นได้
เอาโจ้งลงวัง ไหลปังล่องใต้
หื้อหมดอาลัยเรียบร้อย เปลี่ยนเอาสไบ ผ้านุ่งใหญ่น้อย ไว้หื้อลูกน้อยสามา ตึงสายสะหว้าน
สร้อยเพชรเม็ดหนา เอาหื้อสามา บุตต๋าลูกข้า
ปาไปแต่งตั๋ว เกล้าผมแต่งหน้า
เหมือนอุทธะลานาฏน้อง สร้อยเพชรเม็ดงาม ติดลามจ่องก๊อง ปากั๋นแต่งหย้องสามา แล้วก่อส่งปิ๊ก
หาสามีก๋า ว่าอุทธะลา เมียงามยอดสร้อย
พรหมทัตหัน แปลกใจ๋บ่หน้อย
มาผ่อเล็งกอยครุ่นคิด กิริยาวาจ๋า บ่เหมือนซักนิด หน้าต๋าว่าอั้นบ่เปิง ข้าเป๋นเถิงท้าว
เจ้าว่าวบินเหลิง นางนั้นบ่เปิง บ่สมกับข้า
บ่ใจ่เมียเฮา ต้องเอาไปฆ่า
ฟักแป๋งส้มมาส่งไว้ แล้วสั่งเสนา อามาตย์บ่าวใจ้ จุ่งนำนางไปอย่าช้า
หื้อฆ่าตัดคอ ฟักส้มอย่างฮ้า ส่งไปหื้อข้าเร็วไว แม่เลี้ยงใจ๋ยักษ์
บ่เกยหันไหน รีบเร็วไวไปเร็วด่วนอั้น
ปู่เถ้าเศรษฐี กับสารีหั้น
ได้กิ๋นของลำชอบนัก ปากั๋นชมเชย สามาลูกฮัก ลูกไปบ่ได้ถึงเดือน ส่งมาซะป๊ะ บ่มีไผ๋เหมือน
ไปบ่เถิงเดือน เป๋นเมียท้าวเจ้า
อี่อุทธะลา บ่เกยออกเข้า เอาสังปั๋นเฮาซักเจื้อ
บ่ได้กิ๋นสัง ตังลาบหลู้เพี้ย บ่เกยใฝ่เอื้อนำมา สามาลูกน้อย ยังส่งมาหา อี่อุทธะลา
บ่มาหายจ้อย
ใค่กิ๋นอันใด ลำแม้ป๋ายก้อย
บ่มาผ่อกอยก้ายล้ำ จิ้นส้มของลำ กิ๋นเกือบเสี้ยงซ้ำ
ไปหันใส่หั้นนิ้วมือ ฟั่งก๋ำสะวัด เปี๋ยเอามาถือ ปากฮ้องอือๆ มือไผ๋ยาวหน้อย
กิ๋นไปแห๋ม ปะแหวนสวมก้อย
ลองจกผ่อกอยอุ่งนั้น มีตึงหูต๋า แข้งขาลูกจั้น ฮู้แล้วแม่นมั่นความจริง อกป้อแม่นั้น
ตีบหั้นตั๋นผิง ตี้แต้ความจริง ลูกเป๋นจิ้นส้ม
จิ้นดิบบ่แก๋ง จิ้นแดงบ่ต้ม ต๋ากหงายเป๋นลมต่าวล้ม มาเสียใจ๋ต๋น สองคนนั่งง้ม
จกปากฮ้ากจิ้นส้มออกมา ปากั๋นไห้ฮ้อง หาลูกปุตต๋า ฮ้องหาสามา จ๋นปอเป๋นบ้า
จักย้อนมาเถิง อุทธะลาน้องหล้า ลอยล่องธาราไหลน้ำ เถิงอุทยาน
สองเถ้าไกล๋ล้ำ มายั้งจอดจ้ำฮิมคลอง แม่เถ้าไปปะ หน้าต๋าหม่นหมอง ต๋ายายก่อลอง เอายาต๋นหื้อ
ตึงปากตึงดัง เป๋นลมหูอื้อ นางก่อยครางอือตื่นฟื้น ต๋ายไปเป๋นเดือน
ไหลลอยลุ่มปื้น แล้วนางตื่นขึ้นฟื้นมา ต๋ายายถามตั้ก นางเป๋นไผ๋หา ถูกมัดลอยมา ตายายจ้วยได้
เมื่อนางฮู้ตั๋ว เก๋าหัวนั่งไห้ ฮ๋ำฮิฮ่ำไฮเล่าย้ำ ถูกป้อแม่เขา มัดเจ้าขว้างน้ำ
บะมีถ่อจ้ำไม้พาย ป้อแม่เจ้านั้น หวังฆ่าหื้อต๋าย ขอบคุณตายาย บ่ต๋ายคว่ำหน้า
เจ้าขออยู่กิ๋น ฮับใจ๋เป๋นข้า กับสองยายตาสวนนี้ วันหนึ่งนั้นนา จักมากล่าวจี้
ในสวนดอกนี้อุทยานพระญาพรหมท้าว ในเมืองมีก๋าน เปิ้นได้จัดงาน บนลานคุ้มเจ้า
มาสั่งมาลัย ดอกใสแม่เถ้า ขอหื้อเก็บเอาแป่งฮ๊อย อุทธะลา ปิมปาสาวน้อย
นางนั้นนั่งฮ๊อยมาลัย ส่งถึงท่านท้าว เจ้าเมืองสงสัย
ฝีมือมาลัย เหมือนสายใจ๋ข้า
พรหมทัตหัน บ่รออยู่ถ้า
แม่นอุทธะลาแน่ไซร้ ท่านจ๋ำฝีมือ เมียงามน้องไธ้ ไปเซาะจ๋นได้ปะเจอ เจ้าเมืองแห่งแคว้น
กล่าวแน่นเสนอ หากไผ๋ปะเจอ บอกเนอว่าอั้น
จะฮ้องเอาสัง บ่บังขีดกั้น จะปั๋นกู้อันจ๋นครบ แล้วท้าวก่อไป หากไผ๋ปะพบ
จะป๋งปั๋นหื้อเงินทอง ท่านพรหมทัต ไปหาเจ้าของ ฮ๊อยมาลัยทอง เจ้ามีไหนหั้น
หมู่เหล่าเสนา บอกมาว่าอั้น ตี้สวนอุทยานดอกไม้ ของสองตายาย เปิ้นได้ปลูกไว้
ตายายก่อได้ถวายองค์ พญาพรหมท้าว รีบอ้าวประสงค์ ฟั่งรีบไปตรง เดินดงผ่าดั้น
หันอุทธะลา นางมาอยู่หั้น เมียฮักแปงปันปี้ไธ้ ล่นเข้าไปหา ก๋างสวนดอกไม้
นางก่อร่ำไห้ครางครวญ ว่าปี้ปิ้กเต๊อะ น้องเป๋นจาวสวน กั๋วบ่สมควร ศักดิ์ศรีต่ำต้อย
พี่กองหาตั๋ว เมินมาบ่าหน้อย อย่าหื้อมีฮอยแตกร้าว พี่เซาะหาตั๋ว เจ้าสร้อยดอกป้าว
เถิงจะแก่เถ้าเปียงใด สองคนฮ่วมฮัก ปรับความเข้าใจ๋ ลวดปานางไป ปิ๊กคืนสู่บ้าน
เมืองสาวัตถี ยินดีกู้ด้าน ได้เตวีงามพร่ำพร้อม ประชาจาวเมือง ปากั๋นแวดล้อม
มาน้อมกราบไหว้ยินดี อุทธะลาน้อง กับต้นสะหลี๋ สุขสบายดี เท่านี้เน้อเจ้า เท่านี้เน้อเจ้า
ลวดเอวังอวสาน เล่าสู่กันฟัง เท่านี้เท่าอี้ก่อนแหละนายเฮย
จบค่าวฮ่ำเรื่อง
อุทธะลา หรือ เต่าหน้อยอองคำ
แกะจาก Youtube ค่าวฮ่ำ เรื่อง เต่าน้อยอองคำ
แต่งโดยแม่คำหน้อย
กวงคำ บ้านแม่แม๊ะ ตำบลแม่นะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
รายการนานาสาระ
ธรรมะค่าวฮ่ำ กำบ่าเก่า
ดำเนินรายการโดย
เก๊าลานและหนานหลวง
สถานีวิทยุ 96.0 เม็กกะเฮิร์ซ โดยความอุปถัมป์ของมูลนิธิวัดพระบรมธาตุดอยสุเทพ
ห้องส่งวัดยางกวง
ในความเมตตาของพระครูบายางกวง พระครูปลัดสุรเดช สิริสุวัณโณ
เจ้าอาวาสวัดยางกวง
โทร.084-9722838
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น