ฟ้อนสาวไหมแมงบ้ง

ฟ้อนสาวไหมแมงบ้ง

                ฟ้อนสาวไหมแมงบ้ง เป็นผลงานสร้างสรรค์ของวิทยาลัยนาฏศิลปเชียงใหม่ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๔ เป็นลีลาท่าฟ้อนที่สืบเนื่องมาจากการฟ้อนเจิง ตบมะผาบ ของผู้ชายล้านนา ซึ่งพ่อครูมานพ ยาระณะ ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง-ช่างฟ้อน พ.ศ.๒๕๔๘ ได้รับการสืบทอดจากพ่อครูเผชิญ (ไม่ทราบนามสกุล) พ่อครูของท่าน ตั้งแต่ท่านอายุประมาณ ๑๙-๒๐ ปี คำว่า “แมงบ้ง” เป็นภาษาถิ่นล้านนา ในที่นี้หมายถึง “หนอนผีเสื้อ” หรือที่ชาวบ้านล้านนาเรียกว่า “หนอนกำเบ้อตาควาย” ที่ชอบเกาะกินใบกะท้อน ใบฝรั่ง ใบมะเขือ ใบสะบันงา ฯลฯ เมื่อกัดกินจนอิ่มแล้ว ก็จะเริ่มสาวไหมเพื่อสร้างรังห่อหุ้มร่างตัวเอง ในขณะที่สาวไหมเชื่อกันว่าแมงบ้งจะร่ายคาถาที่ชื่อว่า “คาถาเก้ากลุ่ม” เพื่อเป็นเกราะป้องกันตนเองให้พ้นจากภัยอันตรายต่างๆ กิริยาที่ตัวแมงบ้งสาวไหมและร่ายคาถาเก้ากลุ่มนี้เอง ที่ศิลปินช่างฟ้อนเจิงของล้านนาได้ลอกเลียนแบบมาเป็นศิลปะท่าฟ้อนสาวไหมอย่างงดงาม
วิทยาลัยนาฏศิลปเชียงใหม่ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม ภายใต้การนำของ ดร.กษมา ประสงค์เจริญ ผู้อำนวยการวิทยาลัย ได้เล็งเห็นคุณค่าของฟ้อนสาวไหมแมงบ้ง ซึ่งเป็นศิลปะการฟ้อนเจิงชั้นสูงของพ่อครูมานพ ยาระณะ จึงต้องการอนุรักษ์ไว้ ในรูปแบบของการแสดง โดยได้สร้างสรรค์ท่าเข้า-ออก ท่าเชื่อม การแปรแถว เครื่องแต่งกาย ดนตรี โดยนำเสนอการแสดงใน ๓ ช่วงชีวิตของผีเสื้อ คือ ช่วงก่อกำเนิด ช่วงสร้างชีวิต  และช่วงเริงระบำ  ท่วงทำนองเพลงประพันธ์โดย ครูรักเกียรติ ปัญญายศ ครูชำนาญการพิเศษ กลุ่มสาระดนตรีพื้นเมือง  วิทยาลัยนาฏศิลปเชียงใหม่